In de afgelopen jaren hebben zich verschillende herkenbare trends ontwikkeld in de wereld van voedselfotografie, waaronder donkere, stemmige beelden, vaak met een rustieke uitstraling. Deze foto’s doen denken aan het spel van licht en schaduw in de schilderijen van de oude meesters, zoals die van Vermeer en Rembrandt.
Donkere foodfotografie wordt ook wel Clair-obscur-fotografie oftewel Chiaroscuro genoemd, een geleende term uit de kunstwereld. Het betekent “licht-donker” wanneer je sterke contrasten tussen licht en donker gebruikt.
Een donkere stijl past echter niet noodzakelijk bij elke afbeelding. Soms is een donkere, schimmige benadering niet geschikt voor je onderwerp. Het ontwikkelen van sterke foodfotografie vereist nadenken over het doel van je afbeelding. Je verlichting, props, styling en camera-instellingen werken allemaal samen in dienst van het verhaal dat je probeert over te brengen.
Klanten mogen van je verwachten dat je elke look en stemming creëert die ze voor ogen hebben. Het helpt dus om andere trucs te kennen dan degene die je gewoonlijk maakt. Gelukkig is het fotograferen van donkere gerechten gemakkelijker te doen dan je denkt. Laten we dus eens nader bekijken hoe je de clair-obscur-stijl kunt toepassen op je foodfotografie.
Find beauty not only in the thing itself but in the pattern of the shadows, the light and dark which that thing provides
Junichiro Tanizaki
Het verhaal
Ik geloof echt dat de foto een goed geschreven verhaal moet hebben, zodat mensen de foto echt kunnen begrijpen en je het juist gevoel kan overbrengen. Dit zal je helpen bij het kiezen van de rekwisieten, belichting en het stylen van je gerecht. Idem bij je bewerkingsproces.
Voordat je zelfs maar begint te koken wat je wilt fotograferen, moet je een verhaal rond het onderwerp bouwen. Bedenk welke sfeer je wilt, op welk tijdstip van de dag je het wilt neerzetten? Welk seizoen is het? Waar gebeurt het? Wie gaat het eten? Zijn ze alleen of zijn er meer mensen?
In deze afbeelding stelde ik me bijvoorbeeld iemand voor die na een winterwandeling in een chalet zat om op een koude winterdag een warme koffie te drinken. Ik stelde me voor dat het licht vanuit een raam op mijn tafereel viel. Dit voedselverhaal gebruik ik vaak in mijn werk, in een of andere vorm, en clair-obscur is de perfecte stijl om het tot leven te brengen, omdat het de emoties van de kijker oproept.
Als je nadenkt over hoe je gerecht je laat voelen, krijg je veel antwoorden. Maakt het je blij, maakt het je nostalgisch, maakt het je trots? Naar mijn mening zijn gevoelens een groot onderdeel van een goede foodfoto. Graaf dus echt diep, want geloof me, dit zal je fotografie verbeteren, ongeacht het genre.
Donkere rekwisieten en achtergronden
Het idee bij donkere voedselfotografie is om de achtergrond in de schaduw te houden en de aandacht van de kijker te vestigen op het hoofdonderwerp. Daarom is een selectie van donkere props, oppervlakken en achtergronden van vitaal belang. Witte of lichte gerechten en rekwisieten leiden de aandacht weg van het eten en creëren te veel contrast, wat afleidend is en ook moeilijk goed te belichten kan zijn.
Zoek bij het kopen van rekwisieten naar vintage gebruiksvoorwerpen met een patina, die het licht niet zo veel weerkaatsen als nieuwe. Matte gerechten zullen ook minder reflecterend zijn en zijn het beste in donkere, neutrale tinten. Reflecties kunnen moeilijk te hanteren zijn en veroorzaken veel problemen bij voedselfotografie en/of tijd in nabewerking.
Enkele goede plekken om naar deze artikelen te zoeken zijn kringloopwinkels en vintage- of rommelmarkten, waar je ze kunt vinden voor een fractie van de prijs die je er nieuw voor zou betalen. Veel foodfotografen gebruiken oude, gevlekte bakplaten in hun werk, die een prachtig oppervlak of achtergrond creëren, die het licht subtiel weerkaatst zonder te fel te zijn.
Hout is ook een geweldig materiaal om te gebruiken, zowel op de achtergrond als als rekwisieten. Het is gemakkelijk om mee te werken en geeft een rustieke uitstraling. Je kunt verweerde items gebruiken, zoals een oude kastdeur of tafelblad. Zorg ervoor dat het hout dat je gebruikt niet te warm van toon is. Het ziet er op de uiteindelijke foto’s nogal oranje uit en daarom niet erg vleiend voor het eten.
Foodstyling
Je zult de stijl van donkere voedselfotografie meestal vinden in redactionele thema’s in tegenstelling tot reclamewerk. Reclamefotografie is bedoeld om er perfect uit te zien, met zeer gestileerd voedsel. Iedereen die ooit een reclame voor een fastfoodburger heeft gezien en deze heeft vergeleken met een echte burger, weet waar ik het over heb.
Maar redactionele foodfotografie, zoals die in kookboeken te vinden is heeft een lossere en meer openhartige stijl. Het eten is vaak perfect onvolmaakt, met verspreide kruimels of willekeurig geplaatste uitstrijkjes en druppels, alsof het vers is bereid of iemand net begint te eten.
In werkelijkheid zou iemands eettafel er nauwelijks zo uitzien, maar voor foodfotografie geven dergelijke extra’s een eerlijke, verhalende kwaliteit en versterken ze het hoofdonderwerp, in dit geval de soep.
Denk bij de styling na over de ingrediënten die worden gebruikt in het recept dat je fotografeert. Vraag jezelf af hoe je sommige ervan in je afbeelding kunt opnemen op een manier die logisch is en een aanvulling vormt op je held.
Fotograferen in handmatige modus
Of je nu fotografeert met natuurlijk licht of kunstlicht, je camera-instellingen spelen een grote rol bij de manier waarop het beeld wordt belicht. Ik daag fotografen altijd uit om in de handmatige modus te fotograferen, zodat ze volledige controle hebben over de belichting van hun foto’s. Ik heb een volledige post over de handmatige modus om je op weg te helpen.
Het licht vormen
Bij het maken van donkere afbeeldingen is het noodzakelijk om het licht te sturen en te vormen om de aandacht op jouw hoofdonderwerp te vestigen. Je moet bepalen hoe je jouw afbeelding wilt belichten en waar je de schaduwen wilt laten vallen.
Het is het beste om indirecte verlichting te gebruiken, dus geen lichten die direct op de set of het eten wijzen. In het geval van natuurlijk licht, het oppervlak schuin op het raam plaatsen.
Gebruik kleine zwarte reflectorkaarten, zoals zwart karton of in vierkanten gesneden posterboard, om schaduwen in te schoppen waar je ze wilt, en plaats ze rond je set, afhankelijk van waar je het licht wilt verminderen.
In de bovenstaande afbeelding wilde ik dat de cocktail en fles enkel helder waren en een deel van het licht opvangen, wat een cleane look geeft. Ik gebruikte achtergrondverlichting aan de zijkant en een zwarte kaart van voren, schuin in mijn scène geplaatst om schaduwen aan de voorkant te creëren en een deel van het licht te absorberen dat rechtstreeks in mijn scène kwam.
Je zult moeten spelen met verschillende maten en plaatsingen van de reflectorkaarten om de schaduwen te krijgen waar ze werken met je verhaal.
Belichting
Meestal wil je bij clair-obscur-foodfotografie het beeld in de camera iets onderbelichten. Clair-obscur kan een zeer heldere behandeling van voedsel hebben met zeer diepe schaduwen, of het beeld kan ingehouden zijn met niet veel contrast. Welke benadering je ook kiest, de hoofdonderwerpen moeten in het helderste deel van het frame worden geplaatst, dat als eerste de aandacht trekt. Zorg ervoor dat de hooglichten niet worden uitgeblazen en dat de schaduwen niet te zwart zijn zonder details.
ISO is een van de belangrijkste camera-instellingen voor voedselfotografie. Kies een minimale waarde van 50 of 100 in overeenstemming met jouw cameramogelijkheden. Hiermee kunt je een opname van hoge kwaliteit maken zonder korrel door een gebrek aan licht. Als er geen statief is, dan is de maximale waarde die ik adviseer te kiezen 800 gemiddeld camera’s. Als je een hogere waarde instelt, is de korrel zelfs op het telefoonscherm zichtbaar.
Het is het beste om met een statief te werken, vooral als je fotografeert bij natuurlijk licht in minder dan ideale omstandigheden. In plaats van de ISO te verhogen en veel ruis te riskeren, kun je de belichtingstijd verlengen bij gebruik van een statief. Zolang je wat licht hebt, kun je met een lange sluitertijd een goed belichte foto maken.
Het gebruik van de timer of een externe sluitertrigger voorkomt cameratrilling en een minder scherp beeld. De focus moet op het hoofdonderwerp liggen, maar het beeld moet worden belicht voor het concept, de stemming en het verhaal.
Nabewerking
De juiste nabewerking voor donkere voedselfotografie zal je afbeelding echt laten knallen.
Gebruik de schuifregelaars voor helderheid in Lightroom of Camera RAW om kleuren afzonderlijk helderder te maken. Gebruik globale en lokale aanpassingen om het beste uit het eten te halen, in plaats van de belichting in het hele beeld te verhogen, waardoor je schaduwen plat kunnen vallen.
En onthoud: warme kleuren brengen elementen naar voren, terwijl koele kleuren verdwijnen. De beste voedselfotografie heeft een balans tussen beide, omdat het een driedimensionaal gevoel aan je afbeelding geeft. Bij clair-obscur kun je creatief omgaan met witbalans en tint, aangezien je geen witte schotels en achtergronden gebruikt. Split-toning kan ook met groot effect worden gebruikt, zolang het maar met subtiliteit wordt gedaan.
Eindelijk, hoe je het licht ook snijdt, een beetje een vignet voegt een beetje meer mysterie toe. Het voorkomt ook dat het oog uit het beeld dwaalt door je terug te brengen naar het helderste deel van het beeld: het eten.
Food fotograaf nodig?
Conclusie
Toen ik voor het eerst begon met foodfotografie, fotografeerde ik licht en luchtig, hoewel ik altijd de mooie donkere en humeurige sfeer in mijn foto’s wilde creëren en elke keer weer faalde. Deze trucs hebben me geholpen om de dromerige donkere en humeurige voedselfotografie te creëren.
Ik zou graag meer horen over je worstelingen in donkere en humeurige voedselfotografie. Laat het me weten in de reacties hieronder. Waar heb je hulp bij nodig? Dus daar heb je het, mijn toptips voor het maken van donkere foodfotografie foto’s.
