Advies

Wanneer lichtstralen afkomstig van een heldere lichtbron rechtstreeks het voorste element van een lens bereiken kunnen ze reflecteren en weerkaatsen op de verschillende lenselementen, het diafragma en zelfs op de sensor. Dit kan dan lens flare creëren. Lens flare verschijnt vaak als een veelhoekige vorm, met zijden die afhankelijk zijn van de vorm van het lens diafragma. Het kan het algehele contrast van een foto aanzienlijk verlagen en is vaak een ongewenst artefact, maar sommige soorten lens flare kunnen de artistieke betekenis van een foto juist versterken.

Lenzen met een groot aantal elementen zoals zoomlenzen zijn vaak het meest vatbaar voor lens flare. Bij het aanschaffen van nieuwe lenzen kijk ik bijvoorbeeld altijd wat voor type lens flare deze geven.

Licht begrijpen is een erg waardevolle vaardigheid die je als fotograaf kunt leren. Lens flare kan per ongeluk of opzettelijk zijn. Sommige fotografen houden van lens flare omdat het een realisme kan toevoegen en artistiek drama kan vergroten; anderen geven er niet om. Het hangt af van je fotografiestijl en welke look je hoopt te bereiken met je fotografie. Het effect kan op een aantal manieren van invloed zijn op foto’s: het kan het beeldcontrast drastisch verminderen door waas in verschillende kleuren te introduceren, het kan cirkelvormige of halfronde halo’s of “ghosts” toevoegen. Ook wordt lens flare vaak opzettelijk toegevoegd aan films en computergames om een ​​gevoel van realisme toe te voegen en de visuele ervaring van de kijker te vergroten. 

Hoe komt lens flare tot stand?

Lens flare treedt op wanneer een punt van de lichtbron veel feller is dan de rest van de scène. Afhankelijk van de positie van deze felle lichtbron kan dit resulteren in o.a. veel waas, halfronde vormen met regenboogkleuren, strepen, ‘zonnestralen’,  andere lichteffecten of een combinatie van al het bovenstaande. Dit gebeurt door interne reflecties die plaatsvinden in de lens en zelfs tussen de beeldsensor en de lens. 

Zoals geïllustreerd bovenaan kunnen felle lichtstralen splijten en weerkaatsen op de verschillende lenselementen. Hoewel de meeste moderne lenzen zijn ontworpen met speciale multi-coatingtechnologieën om flare te verminderen, kunnen zelfs de beste professionele lenzen foto’s maken met zichtbare artefacten. Er zijn verschillende factoren die impact kunnen hebben op de aanwezigheid van lens flares.

Kort opgesomd:

• Aantal lenselementen: hoe meer lenselementen, hoe hoger de kans om lens flares in afbeeldingen te laten verschijnen.

• Lensontwerp: een goed lensontwerp kan zeker invloed hebben op lens flare. Zo zijn er lenzen ontworpen met verzonken frontelementen, die overstraling en artefacten kunnen verminderen zonder zelfs maar dure coating technologieën te gebruiken. 

• Multi-Coatings: multi-coated (MRC) lenselementen hebben absoluut een enorme impact op de flare-prestaties.

• Filters: van filters van lage kwaliteit is bekend dat ze meer problemen met overstraling en nevenbeelden in afbeeldingen veroorzaken.

Welke type lens flares bestaan er?

In het algemeen onderscheiden we meestal twee soorten lens flare: ghosting & veiling glare. Hoewel beide doorgaans hand in hand gaan, kunnen goede lenzen met multi-coated glas lens flare aanzienlijk verminderen indien gewenst.

Is lens flare goed of slecht?

Lens flare kan zowel goed als slecht zijn, afhankelijk van je doelstelling & interpretatie.. Ondanks alle technische nadelen van lens flares, kunnen deze artefacten zoals al aangegeven ook esthetische voordelen hebben. Omdat we gewend zijn afbeeldingen met deze attributen te zien, kunnen het visuele aanwijzingen zijn die mensen daadwerkelijk kunnen helpen een foto te ‘voelen’. 

Een voorbeeld is het veel gebruik van lens flares in Hollywood-films. Hoewel er geen fysieke reden is voor lens flares in de scènes, zorgt het wel voor meer karakter in de film. In de praktijk zijn er genoeg goede voorbeelden van lens flares die verlichting en sfeer kunnen benadrukken. Een al genoemd voorbeeld is de type veiling glare die de sfeer van een foto kan versterken of veranderen waardoor het een zomers, luchtig gevoel krijgt. Wat van onschatbare waarde kan zijn voor verschillende stijlen fotografie.

Manieren om lens flare te krijgen

Als je klaar bent om te experimenteren kun je het volgende doen:

• Schiet recht tegenover de felle lichtbron. Of je nu naar de zon of een studiolamp richt, zorg ervoor dat het licht in je cameralens valt.

• Plaats je onderwerp voor de felle lichtbron. Als ze de zon kunnen blokkeren, zal het de hardheid van het licht verminderen, maar je zult nog steeds een vleugje overstraling in de hoeken zien.

• Schiet starbursts. Vang zonsopgang of zonsondergang en gebruik verschillende brandpuntsafstanden om vertrouwd te raken met hoe dat de grootte van de stralen beïnvloedt. je zult waarschijnlijk merken dat bredere lenzen je een meer uitgesproken starburst geven. J

• Speel met de diafragma-instellingen van je camera. Zet je camera op het kleinste diafragma en klap hem open. Maak een paar verschillende foto’s zodat je later de verschillende manieren kunt vergelijken waarop de lens de zonnevlam weergeeft. (lees meer: ‘Wat is diafragma’)

• Gebruik verschillende lenzen. Je zult versteld staan ​​hoe anders een scène eruit zal zien door gewoon verschillende lenstypes te testen.

• Experimenteer ’s nachts. Schiet discrete lichtpunten, bijvoorbeeld een straatlantaarn. Maak later, wanneer je de beelden aan het verwerken bent, aantekeningen over welke lenzen en f-stops je de mooiste overstraling geven.

Hoe kan je lens flare voorkomen?

Zoals in dit artikel uitgebreid omschreven, weten we ondertussen hoe lens flare tot stand komt: wanneer fel licht rechtstreeks op jouw lens valt of wanneer de lichtbron zich in een bepaalde hoek ten opzichte van de lens bevindt.

Een zonnekap kan helpen om dit te vermijden. Zonnekappen werken als een pet. Het strekt zich uit tot voorbij de voorkant van de lens om een ​​schaduw over de voorkant van de lens te werpen en overstraling te voorkomen. Zolang het de lichtbron volledig blokkeert om het frontelement rechtstreeks te raken, zou je geen lens flare moeten hebben. Het is echter altijd mogelijk om de lichtbron in een positie te plaatsen die onmogelijk te blokkeren is, dus let goed op waar het licht vandaan komt.

Conclusie

Oefen, oefenen, oefenen. Zoals elke kunstvorm, vereist het vastleggen van lens flare met artistieke bedoelingen veel vallen en opstaan. Hoe meer je eraan werkt, hoe meer je leert hoe je het kunt maximaliseren en minimaliseren.

Gerelateerd:

Het kiezen van een statief oftewel tripod kan een overweldigende ervaring zijn, zeker gezien de vele verschillende soorten en keuzes die we voorgeschoteld krijgen. Aan de ene kant is een statief een heel eenvoudig hulpmiddel om onze camera’s stabiel te houden wanneer we ze in moeilijke lichtomstandigheden gebruiken. Aan de andere kant zijn er zoveel verschillende factoren die een rol spelen bij het kiezen van een statief: hoe hoog moet het zijn? Hoe licht moet het zijn? Hoe stabiel moet het zijn? Welk gewicht kan het dragen? Hoeveel wil ik uitgeven aan een statief? Dit zijn slechts enkele van de vragen die kunnen opkomen als je overweegt een nieuw statief te kopen.

Een statief is een essentieel hulpmiddel voor elke fotograaf en men mag het proces van het kiezen en kopen van een solide statief niet over het hoofd zien. Voordat ik inga op de ingewikkelde details over statieven, wil ik het eerst hebben over de waarom je er misschien een nodig hebt voor je DSLR of spiegelloze camera.

Is een camera statief noodzakelijk?

Dus, wat is het doel van een statief? Mogelijk heb je een statief nodig om enkele of alle van de volgende redenen:

1. Lange sluitertijd fotografie: als je wat voor soort fotografie dan ook wilt doen met sluitertijden die langer zijn dan ongeveer 1/25ste van een seconde, dan heb je een statief nodig, zodat je geen wazige beelden krijgt als gevolg van je handbewegingen.
   Een perfect voorbeeld van wanneer je een statief nodig hebt, is waarbij je de beweging van de wereld om je heen probeert vast te leggen door de sluiter te openen gedurende een tijdsperiode, gemeten in seconden – en soms zelfs minuten! Het is onmogelijk om de camera zo lang stil te houden in je handen, dus je hebt een statief nodig als je dit soort foto’s wilt maken.
2. Fotograferen bij weinig licht: om de scherpte en scherptediepte in jouw foto’s te vergroten door de camera stil te houden in omgevingen met weinig licht bij gebruik van lange sluitertijden.
3. Een zo laag mogelijke ISO: om de kwaliteit van de afbeeldingen te verhogen door de ISO van de camera laag te houden.
4. Moeilijke posities: om vanuit moeilijke of onmogelijke (handheld) hoeken te fotograferen.
5. Zelfportretten maken met een cameratimer.
6. Landschappen fotograferen: voor landschapsfotografie is een van de belangrijkste camera-instellingen om rekening mee te houden het diafragma – we willen een diafragma van minimaal f/8 en maximaal f/16 gebruiken voor de meeste landschapsfoto’s, zodat we een brede scherptediepte met alles duidelijk in beeld. Helaas verminderen die smalle diafragma’s het licht dat binnenkomt, wat natuurlijk betekent dat we ofwel de sluitertijd moeten verlagen of de ISO moeten verhogen om de juiste belichting voor de opname te krijgen
7. Time-lapse: een time-lapse, voor het geval je het niet weet, is een reeks afbeeldingen die een bepaald aantal seconden uit elkaar zijn genomen en vervolgens zijn omgezet in een video die de actie versnelt. Het is enorm belangrijk dat de frames zijn uitgelijnd, dus een statief is absoluut essentieel voor time-lapse-fotografie.
8. Commerciële fotografie: bij het maken van commerciële foto’s is het vaak essentieel om de belichting aan te passen op verschillende hoeken. Om zo elke kant zo goed mogelijk op de foto te krijgen. Hierbij worden uiteindelijk de foto’s samengevoegd, waarbij de mooiste delen in Photoshop samen op 1 foto zullen staan. De statief is hierbij essentieel om een ​​meer zorgvuldige compositie mogelijk te maken, terwijl je de opname precies kadreert zoals je hem wilt.

Waar bestaat een statief uit?

Een statief bestaat over het algemeen uit de volgende onderdelen:

• Statiefkop: het deel dat een digitale camera of een lens bevat. Er zijn veel verschillende soorten koppen, maar de meest populaire zijn balhoofden en pan-tiltkoppen.
• Poten: het voor de hand liggende. Statiefpoten zijn meestal gemaakt van aluminium, staal of carbon.
• Middenkolom: aparte poot die door het midden loopt, waardoor de statiefkop verder omhoog kan.
• Voeten: goede statieven maken het mogelijk om de statiefvoeten aan het uiteinde van de poten te verwisselen voor gebruik binnen en buiten.

Welke type statiefkop moet ik nemen?

Er zijn zoveel verschillende soorten statiefkoppen en het kan verwarrend zijn welke je moet gebruiken, afhankelijk van wat je aan het fotograferen bent. Ik vind het prettig als mijn uitrusting een aanvulling is op mijn fotografie, in plaats van in de weg te zitten of mijn werk moeilijker te maken. 

Balhoofd

De all-rounder en mijn favoriet is degene met het balhoofd. Met de roterende bal kun je de camera op bijna elke denkbare manier positioneren. Dit doe je met een borgschroef waarmee je de bal op zijn plaats kunt vergrendelen. Het geeft je de meeste flexibiliteit in hoe het samenwerkt met de camera, maar het kan moeilijk zijn om kleine aanpassingen in positie aan te brengen.

Drieweg statiefkop

Als je op zoek bent naar een precieze beweging, dan is een drieweg statiefkop een uitstekende optie. Het is vergelijkbaar met het balhoofd, waarmee je jouw camera in alle drie de assen kunt positioneren. Maar een drieweg-statiefkop helpt je om een ​​precieze positie te krijgen. Als je een balhoofd voor hetzelfde doel gebruikt, zul je veel meer pogingen moeten doen. Het grootste nadeel van dit type statiefkop is dat het tijdrovend is voor het positioneren van de camera.

Tweeweg statiefkop

Een tweeweg statiefkop staat ook wel bekend als videokop. Met een tweeweg statiefkop zet je de camera minder makkelijk in allerlei verschillende posities dan bij een drieweg statiefkop. Hierdoor zijn de mogelijkheden iets beperkter en dat maakt dit type statiefkop minder geschikt voor gebruik bij fotografie. Het grote voordeel van het gebruiken van een specifieke videokop voor het maken van een video-opname is dat een videokop beschikt over een hendel waarmee je de kop eenvoudig en vloeiend beweegt. Met de hendel kun je de statiefkop zowel horizontaal als verticaal bewegen.

Panoramakop

Als je graag panorama foto’s maakt en niet het budget hebt voor gemotoriseerde koppen, dan zijn de standaard panoramische koppen de juiste keuze. Hier kun je met de statiefkop camerabewegingen in horizontale richtingen maken. De basisplaat heeft markeringen in graden om de bewegingshoek van de camera te kennen. je kunt dus afzonderlijke foto’s maken en deze later samenvoegen om de panoramische foto te krijgen.

Schommelkop

Een schommelkop wordt ook wel een ‘swinghead’ of een ‘gimbalkop’ genoemd. Als je natuur- of vogelfotografie doet, dan is de kans groot dat je telelenzen van 500 mm en 600 mm gaat gebruiken. Hier moet je de perfecte balans en stabiliteit krijgen met je camera en lenscombinatie om de foto te maken, als je een statief gebruikt. Dus je moet een Gimbal-kop gebruiken voor je statief. Gimbal heads zijn verkrijgbaar in de verschillende prijsklassen. Je moet er een zo kiezen dat deze het gewicht van de lens en camera aankan. Om een ​​perfecte balans te krijgen, moet je de combinatie van camera en lens in het zwaartepunt uitlijnen. Als je teleconverters of andere accessoires aan jouw camera toevoegt, moet je jouw zwaartepunt opnieuw uitlijnen.

Vloeistofkop

Een vloeistofkop is in wezen een pan & tilt-kop, maar dan bedoeld voor videowerk. Hoewel je het pannen en kantelen kunt vergrendelen of ontgrendelen, heeft de vloeistofkop ook “slepen” die bepaalt hoeveel wrijving er is bij pannen of kantelen. Dit maakt het gemakkelijk om vloeiende bewegende opnamen te maken bij het opnemen van video.

Hoogte statief

Alle statieven hebben een minimale en maximale hoogte zoals vermeld in hun productbeschrijvingen. Sommige statieven kunnen ultrahoog worden (>2meter), andere kunnen ultralaag (<20 cm) bij de grond komen en sommige kunnen beiden. Bedenk wat voor soort onderwerpen je gaat fotograferen en wat de optimale hoogte is voor je statief. Ikzelf maak gebruik van een tripod die max 1.60m hoog kan worden, dit is voor de 90% van de momenten voldoende hoog in mijn ervaring m.b.t. autofotografie.

Als je lang bent of van plan bent om lange onderwerpen te fotograferen, probeer dan het hoogste statief te krijgen dat je kunt vinden. Als je echter onderwerpen fotografeert die zich lager bij de grond bevinden, kunt je overwegen om statieven met een lage minimale hoogte te gebruiken.

Een andere factor waarmee je rekening moet houden, is de hoogte van het statief wanneer het is opgevouwen om gemakkelijker te kunnen reizen. Heb je het nodig om in je handbagage te passen? De mijne doet het nauwelijks diagonaal, met de voeten verwijderd, en ik neem hem overal mee naartoe.

Gewicht

Het gewicht van een statief is een van de belangrijkste aspecten waarmee je rekening moet houden als je jouw statief gaat dragen. Naast de grootte wordt het gewicht beïnvloed door het materiaal waarvan het statief is gemaakt. Koolstofvezel is het lichtste en sterkste materiaal voor statiefpoten en heeft daarom vaak de voorkeur van buiten- en reizende fotografen. Aluminium statieven zijn sterk en licht van gewicht en hoewel een beetje zwaarder, goedkoper dan koolstofvezel. Ikzelf heb gekozen voor een aluminium tripod destijds. Dit met de reden dat een carbon variant veel duurder is en de gewichtsbesparing niet gigantisch veel is.

Stabiliteit van de tripod

De volgende factor om te overwegen is hoe stabiel het statief is.Sommige statieven worden geleverd met intrekbare of verwijderbare spikes in de statiefvoeten. Deze zorgen voor extra stabiliteit door in het vuil of zachte grond te steken als je buiten fotografeert.

Statieven kunnen ook worden geleverd met een intrekbare haak in de middelste kolom van het statief, zodat je gewicht kunt ophangen om het statief te stabiliseren. Een zware rugzak aan de haak bevestigen is vaak de optimale optie, maar je kunt ook creatief zijn door andere items te gebruiken, zoals een zware waterfles. Mijn advies is daarom om bij de aanschaf van een tripod eerst het fysiek getest te hebben in een winkel.

Vergrendelings type statiefpoten

Bijna alle grote fabrikanten bieden productlijnen met meerdere vergrendelingen types voor statieven van aluminium en koolstofvezel. De twee klassieke stijlen, flip-lock en twist-lock, zijn de enige twee sloten die worden gebruikt bij de productie van de gangbare fotostatieven van vandaag, en we zullen hieronder kort de voor- en nadelen van beide stijlen bekijken.

De flip-lock is meestal de keuze voor beginners en liefhebbers, vanwege het gebruiksgemak en de snelle installatietijd. Bestaande uit een eenvoudig mechanisme dat “omdraait”, klapt de gebruiker eenvoudig het slot open om het been uit te schuiven en klapt het slot vervolgens dicht om het beengedeelte op zijn plaats te bevestigen, wat resulteert in een snel en eenvoudig installatieproces. Hoewel de moderne flip-sloten van tegenwoordig vaak verstelbaar zijn en lang meegaan, moeten alle flip-achtige sloten af ​​en toe opnieuw worden vastgedraaid en kunnen ze niet weersbestendig worden gemaakt om te beschermen tegen schadelijk vocht en vuil.

Twist-lock, wordt soms gezien als lastiger om te bedienen ondanks hun inherente voordelen, maar met slechts een beetje oefening kunnen ze gemakkelijker te gebruiken zijn dan sommige flip-lock vergrendelingen. De sleutel tot het gebruik van een twist-lock is om de “kwartslag”-regel te onthouden: bijna alle twist-locks hebben slechts een kwartslag nodig om het vergrendelingsmechanisme te openen en te sluiten. Dit beperkte bewegingsbereik en de aard van de twist-lock zorgen ervoor dat deze stijl maximale grip behoudt gedurende de levensduur van het statief; het vereist nooit enige vorm van opnieuw aandraaien en kan gemakkelijk worden afgedicht om te voorkomen dat vuil of vocht de binnenste verbindingen van het statief bereikt. Voor degenen die van doe-het-zelf-onderhoud houden, kunnen twist-locks eenvoudig worden verwijderd om het statief te reinigen na gebruik in ongunstige omgevingen zoals zand, vuil of modder.

Mijn voorkeur gaat naar de flip-lock variant, aangezien ze in mijn ervaring veel gebruiksvriendelijk zijn als je ergens snel een foto wilt van maken. Ookal is deze type ‘gevoeliger’ voor vuil moet je jezelf wel de vraag stellen hoe vaak je met je statief in het zand gaat zitten..

Hoe gemakkelijk is het om het statief te dragen?

Als je van plan bent veel te reizen met jouw statief of het onderweg te gebruiken, is het belangrijk om rekening te houden met het totale gewicht en de opgevouwen lengte van het statief. Als je kiest voor een zwaar, groot statief, krijg je misschien optimale stabiliteit, maar je zult waarschijnlijk moeite hebben om dat statief mee te nemen.

Kijk ook naar het algehele gemak van het opvouwen van het statief. De meeste statiefpoten zijn onderverdeeld in drie secties, wat betekent dat ze groter worden met elke sectie die je opent, maar sommige kunnen twee secties of zelfs vijf secties zijn. Hoe meer beensecties je moet inzetten, hoe langer het duurt om op te zetten en weg te zetten maar wel hoe kleiner ze zijn opgevouwen.

Conclusie

Er is een overvloed in keuze aan statieven en het is geen gemakkelijke taak om de juiste voor te vinden.Hoewel er tal van goedkope statieven zijn, overweeg om om te beginnen investeren in een statief van hoge kwaliteit. Je camera-uitrusting is duur en je wilt niet het risico lopen het te laten vallen of te beschadigen door het op een goedkoop statief te plaatsen.

Het vinden van het juiste statief hoeft geen proces van vallen en opstaan ​​te zijn. Hopelijk wijst mijn artikel voor een statief je in de goede richting. Hopelijk helpt deze koopgids voor statieven je te begrijpen dat statieven essentieel zijn voor fotografie, en niet alleen voor wanneer het licht begint te vervagen. Statieven zijn niet alleen een camera-accessoire; ze geven fotografen uitgebreide creatieve opties en kunnen je fotografie echt helpen om op te vallen.

Wil je de handmatige/manuele modus gebruiken en begrijpen als een pro? In dit artikel ga ik alles uitleggen wat je moet weten over fotograferen in in de manuele modus, waaronder:

• Wat de handmatige modus van je camera is
• Belichtingsdriehoek: de 3 instellingen die men moet beheersen om handmatig te fotograferen 
• Hoe de manuele modus te gebruiken
• Fotografeer in RAW-formaat

Wat doet de handmatige modus van je camera?

De handmatige modus geeft je volledige controle over je camera-instellingen. Zodra je camera is ingesteld op handmatig, kan je verschillende instellingen aanpassen als diafragma, sluitertijd & ISO. Deze modus wordt over het algemeen gebruikt in situaties waar de camera moeite heeft met het vinden van de juiste belichting in extreme lichtsituaties. Als je bijvoorbeeld een scène fotografeert met een zeer helder gebied, kan de camera de belichting onjuist inschatten en de rest van de afbeelding overbelichten of onderbelichten. In die gevallen kunt je jouw camera in de handmatige modus zetten, vervolgens de hoeveelheid licht in donkere en lichtere gebieden evalueren en de belichting aanpassen met jouw eigen instellingen. De handmatige modus is ook handig voor consistentie, als je ervoor moet zorgen dat zowel de sluitertijd als het diafragma hetzelfde blijven bij meerdere belichtingen. Om bijvoorbeeld een panorama goed te naaien, moeten alle opnamen die je probeert samen te stellen dezelfde sluitertijd en hetzelfde diafragma hebben. Anders zullen sommige afbeeldingen donkerder zijn, terwijl andere lichter zijn. Zodra je de sluitertijd en het diafragma instelt op de waarden van jouw keuze in de handmatige modus, hebben jouw afbeeldingen allemaal een consistente belichting.

Belichtingsdriehoek: de 3 instellingen die men moet beheersen om handmatig te fotograferen zijn:

1. Diafragma
2. Sluitertijd
3. ISO

Samen bepalen het diafragma, de sluitertijd en ISO de algehele helderheid van jouw foto’s (d.w.z. de belichting). Ze beïnvloeden jouw foto’s ook op andere belangrijke manieren – door de scherpte, scherptediepte en algehele beeldkwaliteit aan te passen.

Dat is wat de handmatige modus zo krachtig maakt. In handmatig kunt je jouw foto’s er precies zo donker of licht uit laten zien als je wilt. je kunt ook zorgen voor een perfecte scherpte, verschillende scherptediepte-effecten creëren en ervoor zorgen dat jouw foto’s bij weinig licht er van hoge kwaliteit blijven uitzien.

Laten we deze drie instellingen in meer detail bekijken:

Diafragma

Bij het maken van een foto gaat de cameralens open en dicht. Het diafragma is de maatstaf voor hoe ver de lens open gaat en hoeveel licht er binnenkomt. Het werkt op dezelfde manier als onze pupillen, hoe donkerder het licht, hoe groter onze ogen worden.

Merk op dat f-stops gebruikt worden om te verwijzen naar diafragma groottes, waar een kleinere f-stop verwijst naar een groter diafragma en vice versa. Een diafragma van f/1.4 laat dus veel licht door, waardoor je een helderder beeld krijgt. Een diafragma van f/8 laat veel minder  licht door, waardoor een donkerder beeld ontstaat.  Diafragma is ook verantwoordelijk voor het regelen van de scherptediepte – de hoeveelheid van jouw afbeelding die is scherpgesteld. Hoe groter het diafragma, hoe kleiner de scherptediepte.

Lees meer: ‘Wat is diafragma en hoe gebruik je het‘

Sluitertijd

De sluitertijd is in wezen de belichtingstijd van een afbeelding; dat wil zeggen, hoe lang de sluiter open blijft om licht op de sensor te laten vallen. Hoe sneller de sluitertijd, hoe minder licht er op de camerasensor valt en hoe donkerder het uiteindelijke beeld.

Ook de sluitertijd bepaalt de beeldscherpte. Een korte sluitertijd bevriest de actie, terwijl een lange sluitertijd bewegingsonscherpte veroorzaakt. Over het algemeen loont het om een ​​hogere sluitertijd te gebruiken om scherpe foto’s te maken. Maar er zijn momenten waarop je misschien bewegingsonscherpte wilt creëren voor een artistiek effect, in welk geval een langere sluitertijd de juiste keuze is.

Lees meer: ‘Wat is sluitertijd‘

ISO

ISO is de lichtgevoeligheid van jouw camera. Sommige camera’s kunnen zo laag als 50 of 64 gaan en oplopen tot 51.200, maar dit is meestal mogelijk bij dure en full-frame camera’s. 

Hoe lager het ISO-getal, hoe minder licht er op je sensor valt.
Er is meer licht nodig in de lagere bereiken om een ​​goede belichting te krijgen, wat betekent dat er meer licht is voor de hogere bereiken: hoe lager het getal, hoe beter de resolutie en kwaliteit van jouw resulterende afbeeldingen. Met hogere ISO-waarden kun je fotograferen bij weinig licht, maar deze instellingen zorgen voor meer korrel en een lagere kwaliteit. Full frame camera’s kunnen goed omgaan met hoge ISO-waarden, omdat hun sensoren, processors en grote pixelgroottes de digitale ruis aankunnen. Gebruik echter in de regel een ISO met een zo laag mogelijke waarde.

Lees meer: ‘ISO: wat doet deze instelling op je camera‘

Hoe de handmatige modus te gebruiken: een proces van drie stappen

In de handmatige modus kun je dus je ISO, diafragma en sluitertijd aanpassen om een ​​goed belicht – of slecht belicht – eindbeeld te krijgen. En als je je camera eenmaal in de handmatige modus hebt gezet, is het doel om je variabelen zorgvuldig in te stellen voor de resultaten die je zoekt. Maar hoe moet je dit aanpakken? Wat is de beste manier om de juiste instellingen voor de handmatige modus te bepalen?
Hoewel er niet één juiste manier is om instellingen in Handmatig aan te passen, volgt hier mijn stapsgewijze advies:

Stap 1: Stel jouw diafragma in op basis van scherptediepte overwegingen
Wil je een kleine scherptediepte? Of een diepe scherptediepte?
Begin met het kiezen van het gewenste diafragma. Als je een onscherpe achtergrond wilt, kies dan een groot diafragma. Wil je een scherpe achtergrond, kies dan een klein diafragma.

Stap 2: Stel je sluitertijd in voor scherpte
Vraag jezelf: Hoe snel beweegt mijn onderwerp? Welke sluitertijd heb ik nodig om hem scherp te houden? 

Hier zou je kunnen nadenken vanuit eerdere ervaringen. Als ik uit de hand fotografeer, kies ik zelden een sluitertijd onder 1/50 (en als mijn onderwerp snel beweegt, is 1/250 mijn ondergrens).
Als je op zoek bent naar artistieke onscherpte of als je een statief gebruikt om een ​​stilstaand onderwerp te fotograferen, kun je natuurlijk je sluitertijd verlagen tot 1/15 en verder.

Stap 3: Stel je ISO in voor de beste belichting. Op dit punt had je een diafragma moeten kiezen op basis van artistieke overwegingen, en je zou een sluitertijd moeten hebben die is ingesteld voor perfecte scherpte. Dus het enige dat overblijft is om de belichting vast te leggen, en ik raad je aan om het met je ISO te doen, indien mogelijk (hoewel je misschien ook je sluitertijd en diafragma moet aanpassen).

Begin met het instellen van jouw ISO op de laagste waarde. Dit is over het algemeen ISO 100, maar kan ook ISO 160, ISO 200 of ISO 50 zijn, afhankelijk van jouw camera. Richt vervolgens jouw camera op de scène die je wilt fotograferen en let goed op de belichtingsbalk onder in jouw zoeker. Als de balk onderbelichting vertoont (scheef naar links), moet je je ISO verhogen totdat je een gecentreerde belichtingsbalk krijgt.Als de balk overbelichting vertoont (scheef naar rechts), moet je ofwel je sluitertijd verhogen of je diafragma verkleinen totdat je een uitgebalanceerde belichtingsbalk krijgt. 

Welke instelling je aanpast, maakt niet echt uit – de sleutel is om alle creatieve effecten die je wilt produceren, te behouden. Dus als je een groot diafragma gebruikt voor een kleine scherptediepte, verhoog dan in plaats daarvan je sluitertijd. Maar als je een lange sluitertijd gebruikt voor artistieke bewegingsonscherpte, verklein dan je diafragma.

Fotografeer in RAW-formaat

Nog een ding. Je zou in RAW-formaat moeten fotograferen, zodat je je foto’s kunt aanpassen als je fouten maakt. Van daaruit zou je basisbewerkingen moeten kunnen uitvoeren, zoals bijsnijden, jouw afbeelding rechttrekken of kleuren aanpassen, en eventueel exporteren naar een JPEG-bestandsindeling. 

Nabewerking maakt je een betere fotograaf. Stel dat je merkt dat je de hele tijd in het donker fotografeert en constant je foto’s moet verlichten. Uiteindelijk zal het tot je doordringen dat je je sluitertijd in de camera moet vertragen of de ISO van je camera moet aanpassen om je afbeelding er helderder uit te laten zien. Stel dat je jouw foto’s uit het midden blijft schieten. Als je je foto’s constant moet bijsnijden, leer je om beter te beginnen met het samenstellen van foto’s. Nabewerking is je vriend en je zult al snel de waarde ervan inzien als een hulpmiddel om de beste fotograaf te worden die je kunt zijn. Dus alsjeblieft, fotografeer altijd in RAW-formaat en leer nabewerken!

Dus ga eropuit! Oefen fotografie in de manuele modus met verschillende instellingen. En heb plezier!

Als het gaat om het maken van een goed belichte foto, spelen drie van de instellingen van je camera een rol: diafragma, sluitertijd en ISO. Deze drie instellingen werken samen in wat bij fotografen algemeen bekend staat als de belichtingsdriehoek.

Wat is ISO?

In eenvoudige bewoordingen is ISO een camera-optie die je foto lichter of donkerder maakt. Als je het ISO-nummer verhoogt, worden uw foto’s helderder en kan je goede foto’s maken in donkere omgevingen.
Je kan het ook zien als de gevoeligheid van de sensor, hoe hoger de ISO hoe groter de mogelijkheid de om foto’s te maken in het donker. Er zijn uiteraard grenzen, lees in de volgende alinea’s hier meer over.

Hoe gebruik je het?

Het is niet zo dat je gewoon door je ISO te verhogen een foto lichter maakt. Telkens wanneer je de camerasensor gevoeliger maakt voor licht, introduceert je ook meer ruis, korrel in ee foto. (zie voorbeeld foto)
Dit is de reden waarom, tenzij de omstandigheden dit vereisen, altijd opnamen met hoge ISO-waarden moet vermijden. Pas in plaats daarvan uw sluitertijd of diafragma aan om waar mogelijk meer licht op de sensor van uw camera te laten vallen.

 

Een veel voorkomende set is als volgt:

• ISO 100 (lage ISO)
• ISO 200
• ISO 400
• ISO 800
• ISO 1600
• ISO 3200
• ISO 6400 (hoge ISO)

Simpel gezegd, als je ISO waarde verdubbelt, verdubbelt de helderheid van de foto. Een foto met ISO 400 is dus twee keer helderder dan ISO 200, wat twee keer helderder is dan ISO 100.

Wanneer welke ISO?

Sommige fotografen denken dat de beste manier om foto’s van hoge kwaliteit te maken, is door 100% van de tijd een lage ISO te gebruiken van bijvoorbeeld 100. Maar soms is dit nu eenmaal niet mogelijk en bevind je je in een donkere omgeving waar je geen andere keus hebt dan een hogere ISO te gebruiken.

Gebruik een lage ISO alleen als er voldoende licht is om dit te doen. Probeer niet om ISO 100 te forceren in een donkere omgeving, anders worden de foto’s veel te donker.

Als je gaat fotograferen bij weinig licht, kies je vaak voor een langere sluitertijd. Dit kan zorgen voor onscherpte bij bewegende onderwerpen. Om dergelijke problemen te voorkomen, moet de ISO-instelling verhoogd worden naar een hogere waarde, zoals ISO 1600. Afhankelijk van de diafragma en lichtomstandigheden, moet je de ISO mogelijk nog meer verhogen.

Weetje: waar de staat de afkorting ISO voor?

De afkorting ISO staat voor “International Organization for Standardization”. Het is een internationale organisatie die normen ontwikkelt om de kwaliteit, veiligheid en efficiëntie van producten, diensten en systemen te waarborgen. Dit heeft dus niet rechtstreeks een koppeling met de ISO van je camera. Maar komt uit de tijd dat camera’s nog veel gebruik maakten van filmrolletjes. Destijds waren er twee filmstandaarden, namelijk ASA en DIN die in 1974 werden gecombineerd tot ISO-standaarden. Vanaf dat moment wordt er dus naar verwezen als één woord “ISO”. Hoewel ISO aanvankelijk alleen filmgevoeligheid definieerde, werd het later overgenomen door fabrikanten van digitale camera’s met het doel vergelijkbare helderheidsniveaus te behouden als bij film.

Een van de obstakels waarmee beginnende fotografen worden geconfronteerd, is het begrijpen van de belichtingsdriehoek. Diafragma, sluitertijd en ISO. Het is niet alleen belangrijk om praktische kennis van elk afzonderlijk te ontwikkelen, maar ook hoe ze samenwerken om een perfect belichte foto te maken.

Diafragma regelt de hoeveelheid licht die een lens binnenkomt en is verantwoordelijk voor de scherptediepte, of de omvang van het beeld dat scherp is. Lees hier meer over dit onderwerp.

De sluitertijd bepaalt hoe lang de sensor van je camera wordt blootgesteld aan licht en is verantwoordelijk voor het verschijnen van beweging op de foto.

ISO bepaalt hoe gevoelig de sensor van uw camera is voor licht en is ook verantwoordelijk voor hoeveel digitale ruis in de afbeelding verschijnt.

In dit artikel ga ik mijn uitleg focussen wat sluitertijd is, wat het doet en hoe je het kan gebruiken.

Wat is sluitertijd?

Sluitertijd verwijst naar de hoeveelheid tijd dat de sluiter van de camera open is. Hoe langer de sluiter open is, hoe meer licht er naar de sensor van de camera kan. Omgekeerd geldt: hoe korter de sluiter open is, hoe minder licht er doorheen kan.

Het wordt meestal gemeten in fracties van een seconde, zoals 1/100 seconde, 1/1000 seconde of zelfs 1/8000.

Een sluitertijd van 1/2 seconde betekent dat wanneer je op de ontspanknop drukt, de sluiter gedurende 1/2 seconde wordt geopend, licht doorlaat naar de sensor van de camera en vervolgens weer sluit.
Maar sluitertijden kunnen ook langer duren, meestal tot 30 seconden op de meeste camera’s. Die tijd kan verder worden verlengd tot minuten of zelfs uren door gebruik te maken van de zogenaamde Bulb-modus.

De sluitertijd kan een essentieel hulpmiddel zijn om een foto met de juiste helderheid te maken. Op een zonnige dag moet je mogelijk een snelle sluitertijd gebruiken, zodat de foto niet overbelicht wordt. En als het donker is, kan een lange sluitertijd nodig zijn om een foto te vermijden die te donker is. Voor veel mensen is dit de belangrijkste reden om de sluitertijd aan te passen: om ervoor te zorgen dat uw foto’s de juiste helderheid hebben.

Snelle en lange sluitertijden, hoe kan je het gebruiken?

Een snelle sluitertijd wordt gebruikt om het bewegende onderwerp zo haarscherp mogelijk te krijgen. Als je rijdende auto’s gaat fotograferen, kan dat met 1 / 1000ste seconde of sneller zijn. Voor algemene fotografie van langzamere bewegende onderwerpen of zelfs stilstaande onderwerpen als auto’s kunt u echter foto’s maken op 1 / 200ste seconde, 1 / 100ste seconde.
Lange sluitertijden zijn doorgaans langer dan 1 seconde, op dat moment is het belangrijk om een statief te gebruiken. Dit om scherpe beelden te krijgen.

Creatief omgaan met een lange sluitertijd

Je zou lange sluitertijden ook kunnen gebruiken voor bepaalde soorten fotografie om bijvoorbeeld juist opzettelijk beweging vast te leggen. Als er iets in uw scène beweegt wanneer je lange sluitertijden gebruikt, zal het erg wazig overkomen. Maar dat kan juist een interessant keuze zijn om in de foto aan te tonen dat er beweging is.
Voorbeeld sluitertijd 1/30ste van een seconde:

Panning

Panning is een techniek waarmee je beweging in een foto kunt vastleggen door met een vrij lange sluitertijd te fotograferen en het onderwerp bij het nemen van de foto te volgen. Mits je voor een goede balans zorgt uiteraard. Dus een sluitertijd snel genoeg om het onderwerp scherp te fotograferen en traag genoeg om de omgeving te vervagen kan je een erg mooi resultaat krijgen.
Voorbeeld sluitertijd 1/100ste van een seconde:

Ingebouwde beeldstabilisatie

Sommige camera’s hebben ingebouwde beeldstabilisatie. Dit zorgt voor een reductie van trillingen die je via je hand kan doorgeven. Deze technologie helpt om foto’s te maken in de hand met lange sluitertijden. 1/5^de van een seconde bijvoorbeeld is mogelijk.  Niet alleen camera’s hebben deze optie, maar er zijn ook diverse lenzen op de markt waar het ingebouwd is. Canon lenzen hebben de aanduiding ‘IS’, Sony ‘OSS’ & Nikon ‘VR’.

De diafragma kan worden beschreven als de grootte van de opening in een lens waardoor licht de camera binnenkomt.

Je kan het vergelijken met je eigen ogen. Wanneer het donker is dan zijn de pupillen groter, overdag daarbij zijn ze juist kleiner. Diafragma is in principe dus de “pupil” van je lens. Hoe groter de diafragma, hoe groter de opening van de lens en hoeveel meer licht er door kan. Naarmate het diafragma in grootte verandert, verandert het de totale hoeveelheid licht die uw camerasensor bereikt – en dus de helderheid van uw afbeelding.

Diafragma is een van de drie pijlers van fotografie (de andere twee zijn sluitertijd en ISO).

Ken je F/getallen: groot of klein diafragma?

De opening van je lens wordt aangegeven in F-getallen namelijk F-stops zoals F1.8, F2.8, F3.5, F5.6 etc. Hoe groter het F getal, des de kleiner is het diafragma en hoe minder licht erdoor kan. Bij een hoog F getal spreken we van een klein diafragma en bij een laag F getal spreken we van een groot diafragma.

Effect van diafragma op de belichting

Een groot diafragma (een grote opening) laat veel licht door, wat resulteert in een helderdere foto. Een klein diafragma doet precies het tegenovergestelde, waardoor een foto donkerder wordt. Bekijk de onderstaande afbeelding om te zien hoe dit de belichting beïnvloedt:

Effect van diafragma op scherptediepte

De scherptediepte is de zone voor en achter het onderwerp waarop de lens is scherpgesteld. Met andere woorden: hoe scherp of wazig is het gebied achter uw onderwerp.

Hoe hoger de f / stop – hoe kleiner de diafragma, hoe groter de scherptediepte en hoe scherper de achtergrond. Hoe lager de f / stop – hoe groter de diafragma, hoe minder scherptediepte en hoe vager de achtergrond.

Bij situaties waarbij je de aandacht van de kijker op het onderwerp wil versterken wordt er gekozen voor een groot diafragma. Waardoor er dus je kan zien dat het onderwerp scherp is, terwjil de achtergrond volledig wazig is.

Het ‘wazige’ noemen ze in fotografietermen ook weleens ‘bokeh’.

 Welke diafragma per situatie?

We gebruiken een groot diafragma  onder andere om de aandacht te vestigen op wat belangrijk is in de foto, en we gebruiken klein diafragma en kleine scherptediepte om afleidingen te minimaliseren die niet uit de compositie kunnen worden verwijderd. Maar ook bij situaties waar het erg donker is, waar je juist een grote diafragma zoals f1.8 wilt gebruiken om een ​​foto te maken met de juiste helderheid. Hoewel er geen regels zijn, zijn er enkele veelgebruikte richtlijnen voor het selecteren van je diafragma.

Diafragma bij landschapsfotografie

Bij het kiezen van de diafragma voor landschapsfotografie willen we meestal zoveel mogelijk details zien van voorgrond tot achtergrond. Dus we willen de foto van voor naar achter scherp hebben. Dit doen we dus met een klein diafragma als F5.6 tot F10.  Een kleiner diafragma raad ik meestal af, omdat veel lenzen vanaf dat punt juist kwaliteitsverlies beginnen te vertonen.

Diafragma bij portretfotografie

Voor portretfotografie scheiden we ons onderwerp van de omgeving door een groot diafragma te kiezen (lagere f / stop, zoals F1.8). Hierdoor ontstaat een zeer geringe scherptediepte met alleen het onderwerp of slechts een deel van het onderwerp scherp. Dit helpt de aandacht van de kijker op het onderwerp te vestigen.

Full frame vs Crop sensor

Een belangrijk aspect waar rekening gehouden mee moeten worden is de formaat van je sensor in de camera. Heb je een cropped sensor of een full frame?

Een full-frame apparaat heeft een sensorgrootte van 24 mm x 36 mm. Een crop sensor is kleiner dan dit en afhankelijk van het merk is dit gemiddeld 22,5 x 15 mm. Elke camera heeft een cropfactor, dit is een getal dat wordt gebruikt om aan te geven hoeveel het apparaat uw afbeelding bijsnijdt in verhouding tot de standaard full frame. Afhankelijk van het cameramerk of de camera kan dit soms wel een factor 1.5-1.6x kleiner zijn.

Dit wil zeggen dat je bij een diafragma van f1.8 op een crop camera hetzelfde resultaat krijgt als een full frame met circa f2.8 (1.8 X 1,6 = 2.8).

Veel gekochte crop camera’s zijn de Nikon D3XXX, Sony A6XXX, Fujj XT-XX en Canon MX series.

Minimaal en maximaal diafragma van lenzen

Elke lens heeft een limiet voor hoe groot of hoe klein het diafragma kan worden. Als je de specificaties van je lens bekijkt, zou daar moeten staan ​​wat de maximale en minimale diafragma is zijn.

Een lens met een maximaal diafragma van f1.4 of f 1.8 wordt ook weleens een ‘snelle’ lens genoemd, omdat deze meer licht kan doorlaten en dus een ‘snellere’ sluiterstijd kan gebruiken t.o.v. een lens met een maximaal diafragma van f5.6.. Lenzen met een groot diafragma hebben gemiddeld gezien ook vaker een hogere kostprijs.

Bij sommige goedkopere zoomlenzen verandert het maximale diafragma naarmate je in- en uitzoomt. Dan verschuift het grootste diafragma geleidelijk van f / 3.5 aan de brede kant naar slechts f 5.6 bij de langere brandpuntsafstanden. Duurdere zoomlenzen hebben de neiging om over het hele zoombereik een constant maximaal diafragma te behouden, zoals mijn Tamron 28-75mm f2.8 lens. Prime-lenzen (niet zoombaar en een vaste brandpuntafstand) hebben ook de neiging om grotere maximale diafragma’s te hebben dan zoomlenzen, wat een van hun belangrijkste voordelen is en ze erg geschikt maakt voor bijvoorbeeld portretfotografie.

De meeste lenzen zijn niet op zijn scherpste bij ​​hun maximale diafragma, maar dat is bij kwalitatieve lenzen niet met het blote oog zichtbaar. Voor mensen die echt het maximale scherpte uit hun lens willen halen is het vakere aangeraden om te stoppen bij diafragma’s zoals f / 5.6 om de beste resultaten te krijgen. Het beste diafragma van de lens hangt echter echt af van per lens.

Samengevat

Diafragma is een van de belangrijkste instellingen bij het fotograferen. Een groot diafragma laat veel licht door en zorgt voor meer focus op het onderwerp door de grote aanwezigheid van bokeh. Een klein diafragma doet precies het tegenovergestelde.

Door te gaan spelen met je camera  gaat dit niet iets waar je aan hoeft te denken, dit gaat in combinatie met sluitertijd en ISO een automatisme worden.  Zelf weet ik als erg veel focus oftewel bokeh gewenst is ik dan juist voor een diafragma van f1.8 ga.

Om dit onder de knie te krijgen is het erg belangrijk om altijd op manueel te schieten en je automatische setting achterwege te laten. Diafragma, sluiterstijd & iso zijn nu eenmaal essentieel om het maximale uit je toestel en creativiteit te halen.